hulste.info
skylinehulste
De geschiedenis van het onderwijs in Hulste

Hier vind je aflevering 1: Het begin
Hier vind je aflevering 2: Het testament van pastoor Van Opstal
Hier vind je aflevering 3: De gemeenteschool in de gebouwen van de stichting Van Opstal
Hier vind je aflevering 4: Apart onderwijs voor de jongens en de meisjes
Hier vind je aflevering 5: Een kijkje in het schoolreglement en het lessenpakket
Hier vind je aflevering 6: In de maalstroom van de 'ongelukswet'
Hier vind je aflevering 7: Plots van twee naar drie scholen
Hier vind je aflevering 8: De schoolstrijd van 1879 met zijn nasleep
Hier vind je aflevering 9: Ook de onderwijzer leeft niet van de hemelse dauw
Hier vind je aflevering 10: De familie Vandekerckhove in ‘t Blauwhuis
Hier vind je aflevering 11: Wat gebeurde er met de oude school van Pastoor Van Opstal?
Hier vind je aflevering 12: De gemeenteschool na Wereldoorlog I en II
Hier vind je aflevering 13: Een ‘bloemlezing’ uit het dagboek van meester Michel Verbrigghe
Hier vind je aflevering 14: De Nieuwe gemeenteschool in de Tieltsestraat

aflevering 15
Met de zusters van Heule: een nieuwe start in de meisjesschool

Op het grote aandringen van de toenmalige onderpastoor Edward De Meyere (1886-1900), stemden de Zusters van Heule er mee in om vanaf het schooljaar 1893-94 de aangenomen vrije meisjesschool van Hortence Vandekerckhove over te nemen. Met de opdrachten die de zusters er nog bij aanvaardden was het een niet te onderschatten opgave.
We zetten het even op een rijtje: lagere school, bewaarschool, kantwerkschool en zondagsschool. Om niet te spreken over het instaan voor de gebouwen, in een tijd dat de plaatselijke gemeenschap dat niet aankon.

Op 10 juli 1893 arriveerden de eerste vier zusters om tegen 1 oktober klaar te staan voor de start van het nieuwe schooljaar in de oude gebouwen van de ‘stichting Van Opstal’. Deze vier zusters-pioniers waren: Marie De Roo uit Esen (°30 maart 1866), Celestine Brusselle uit Varsenare (°8 februari 1873), Rosalie Vermeersch uit Passendale (°30 juli 1863) en Marie Espriet uit Heule (°28 juni 1866).
De zusters namen voorlopig hun intrek in het woonhuis van de ‘stichting’, het huis waar tot 1859 de gemeenteonderwijzer woonde. Dat huis, weliswaar helemaal gerestaureerd, bestaat nog altijd en was tot voor kort de bloemenwinkel Orphee (Vlietestraat 161).
De ‘Stichting Van Opstal’ was maar een voorlopige oplossing. Op 11 april 1898 kocht het klooster van Heule van Leo Honoré (x Virginie Deboutte), herbergier van ‘t Gemeentehuis en timmerman-aannemer, een stuk grond van 22 aren en 12 centiaren uit een groter perceel ten noorden van het terrein waar twee jaar later de tramstatie zou komen. Terloops gezegd: Hulste kreeg pas in 1900 ‘den tram’ en bijgevolg een tramstatie en een Statiestraat (de huidige Vlietestraat).
De bouwwerken van de nieuwe school schoten snel op. Op 8 oktober 1898, na nauwelijks zes maanden, konden reeds de eerste klaslokalen en het woonhuis van de zusters ingewijd worden en vóór nieuwjaar 1899 in gebruik genomen worden. Men beschreef toen die eerste lokalen als “ruim, luchtig en eenvoudig sierlijk”.
Op de foto van rond de eeuwwisseling hieronder kan men duidelijk de eerste klaslokalen links van het klooster situeren. Tussen de school en het klooster was een open ruimte, waar later de garage van de zusters en de linkervleugel van het klooster gebouwd werden. Tot 1953 was er ook een klaslokaal in de rechtervleugel van het klooster, waar later de kapel van de zusters kwam.
Om ons nu verder bij de uitbreiding van de gebouwen te houden, hier een overzicht in vogelvlucht:

- Tegen Pasen 1903 was er reeds een klas bijgebouwd. Deze klas is nog niet te zien op de eerste foto van het klooster en de school wat bewijst dat de foto vóór 1903 genomen is.
- Daar de schoolbevolking steeds maar steeg moest men gedurig met een deel van de leerlingen ‘uitwijken’ naar andere gebouwen, zoals bijvoorbeeld de ‘patronage’ (later d’Arke).
- In 1932 werden, op een deel van de speelplaats, vier ruime klaslokalen gebouwd: twee boven- en twee benedenklassen. Dit zijn nu de klassen dichtst bij de feestzaal (die er toen nog niet was). Daarbij werd de oude galerij vernieuwd en uitgebreid.
- In 1935 kregen de zusters, tot hun grote vreugde, een eigen kapel, waar op 22 oktober voor het eerst de H.Mis werd opgedragen. De eerste kapel situeerde zich boven rechts op de eerste verdieping van het klooster. In 1953 kregen de zusters de latere kapel beneden. Tot zolang was daar een klaslokaal geweest.
- Het jaar 1953 was een belangrijk bouwjaar: er kwamen vier nieuwe klaslokalen, aansluitend op deze die in 1932 gebouwd werden. Door deze bouw en het vergroten van de speelplaats verloren de zusters het grootste gedeelte van hun groententuin.
- In datzelfde jaar 1953 kwam voor het eerst centrale verwarming in de school.
- In 1954 kregen de oudste klassen een opknapbeurt en kwam er een ‘huishoudklas’.
- In 1959 leek de school één grote bouwwerf. De oudste klaslokalen uit 1898 werden gesloopt en er kwamen vijf gloednieuwe kleuterklassen, bureau van de directrice en een overdekte speelplaats (de voorzaal).
- In 1963 was het de beurt aan de turn- en feestzaal.
Deze laatste mocht tevens een grote aanwinst voor heel het dorp genoemd worden. Hoeveel Hulstenaars hebben sedertdien van deze ruime feestzaal gebruik kunnen maken! Daarbij was er altijd iemand thuis om te waken, te zorgen en een oogje in het zeil te houden. Het klooster van de zusters was het beste conciërgehuis voor dat grote gebouwencomplex. Voor de bouw van de feestzaal, de verste kleuterklas en de speelplaats daartussen was reeds op 6 mei 1955 aan de ‘commissie van Openbare Onderstand der stad Kortrijk’ (het Hospitaal), de nodige grond aangekocht. Tot zolang behoorde dit stuk grond bij de hoeve Demarez. Bij de verkoop van deze ‘achtergrond’ aan de school kon Willy Delaere (Vlietestraat 119) van hetzelfde Hospitaal de voorgrond kopen.





Het klooster zoals het er uitzag in het begin van de 20ste eeuw.



september 2024   


Hier vind je aflevering 1: Het begin
Hier vind je aflevering 2: Het testament van pastoor Van Opstal
Hier vind je aflevering 3: De gemeenteschool in de gebouwen van de stichting Van Opstal
Hier vind je aflevering 4: Apart onderwijs voor de jongens en de meisjes
Hier vind je aflevering 5: Een kijkje in het schoolreglement en het lessenpakket
Hier vind je aflevering 6: In de maalstroom van de 'ongelukswet'
Hier vind je aflevering 7: Plots van twee naar drie scholen
Hier vind je aflevering 8: De schoolstrijd van 1879 met zijn nasleep
Hier vind je aflevering 9: Ook de onderwijzer leeft niet van de hemelse dauw
Hier vind je aflevering 10: De familie Vandekerckhove in ‘t Blauwhuis
Hier vind je aflevering 11: Wat gebeurde er met de oude school van Pastoor Van Opstal?
Hier vind je aflevering 12: De gemeenteschool na Wereldoorlog I en II
Hier vind je aflevering 13: Een ‘bloemlezing’ uit het dagboek van meester Michel Verbrigghe
Hier vind je aflevering 14: De Nieuwe gemeenteschool in de Tieltsestraat


[LD - SH 2024]



De weg terug van onze twee basisscholen: een vergeten verhaal

Het ligt niet in onze bedoeling de lezer van deze site terug op de schoolbank te zetten, met vooraan het groene of het zwarte schoolbord. We willen veeleer op verrassingsreis. Want hoe en wanneer onze beide lagere scholen er kwamen is voor de meesten - anno 2024 - een compleet onbekend verhaal, historie van meer dan 200 jaar.
Reeds vóór de Franse Revolutie (1789) was er in Hulste een schoolmeester, maar hoegenaamd nog geen schoolplicht. Gaandeweg begon men meer en meer het belang van het onderwijs in te zien.
Voor de grote ‘doorbraak’ was het wachten op de 20ste eeuw, meer precies op de wet van 1914, die de leerplicht van alle kinderen tussen 6 en 14 jaar invoerde. Maar door de oorlog kwam de wet pas in 1919 in voege.